Ból to wyzwanie cywilizacyjne. Cz.4 Zaangażowany zespół? Humorzasty zespół? Im więcej przyjemności tym więcej bólu.

Emocje "zapisują" się w ciele. Bywa, że "dorośli" są niezwykle "ułożeni", jednak nie autentyczni.

Niektóre osoby tłumią gniew. Nie wyrażanie gniewu wynika z historii życia, doświadczania wzrostu subiektywnego cierpienia. W przeszłości wyrażanie gniewu było oceniane przez ich otoczenie za niewłaściwe, i przyjęte jako krytyka bezwzględna.

Doświadczający musiał wybierać pomiędzy własnym dobrem a potrzebą akceptacji.

Tłumienie gniewu i akceptacja otoczenia, lub autentyczność i wyrażanie gniewu oraz emocjonalna i fizyczna odległość, a przez to fizyczny ból traumy odrzucenia.

Osoby tłumiące gniew mają silnie motywowaną potrzebę hamowania emocji. Starają się być "ułożeni". Częściej odczuwają ból głowy, i ból przewlekły. 

Osoby z bólami różnego pochodzenia, a nawet z przewlekłym bólem, często doświadczając bólu odczuwają większy lęk, i doświadczają poczucia bezradności wobec  tego bólu. Poczucia żalu, a co więcej niesprawiedliwości losu, co też może wpływać na wzrost poziomu bólu.

Przewlekły ból, to ból, który trwa, lub nawraca przez okres dłuższy niż trzy miesiące.

(...) "Uczenie się emocji, oraz nabywanie i przechowywanie pamięci emocjonalnej są kluczowe dla rozwoju przewlekłego bólu." (...) 

"Jedno z badań (z 2024 roku) wykazało, że (...) w ciągu zaledwie kilku dni od urazu kręgosłupa szyjnego [w wypadku samochodowym] można przewidzieć, u których pacjentów najprawdopodobniej rozwinie się przewlekły ból na podstawie aktywności mózgu i poziomu lęku." (...)

(...) Osoby z wyższym poziomem lęku wkrótce po urazie [kręgosłupa szyjnego w wypadku samochodowym] częściej zgłaszały przewlekły ból rok później. (...)

Stres przewlekły.

Stres przewlekły prowadzi do uzależnień również "emocjonalnych". Tłumienie gniewu to stres przewlekły.

Osoba tłumiąca gniew ma potrzebę kontroli, która daje iluzję, że można uniknąć gniewu.

Kontrolowanie innych może dawać poczucie przewidywalności i bezpieczeństwa. Jednak prowadzi do napięć i konfliktów. 

W grupie pracowników może to być odbierane jako manipulacja i próba pozbawiania autonomii. Wywołując niechęć do współpracy. 

Osoby, które tłumią gniew chcą kontrolować innych, by odzyskać poczucie kontroli nad własnymi emocjami. Potrzeba kontroli często jest objawem strachu przed utratą i odrzuceniem.

Tłumienie gniewu, i potrzeba kontroli, wywołują napięcia emocjonalne i przewlekłe zmęczenie. Przewlekłe zmęczenie i stres wpływają na system nerwowy, hormonalny i odpornościowy. 

Stres przewlekły prowadzi do nadmiernego uwalniania kortyzolu, hormonu stresu. Może powodować zmiany w mózgu, które zwiększają wrażliwość na ból. 

Zmęczenie to coś więcej niż przepracowanie. Zmęczenie wpływa na system nerwowy, hormonalny i odpornościowy.

Przez zmęczenie nasz organizm może produkować mniej endorfin. Zmęczenie obniża też poziom motywacji.

Zmęczony mózg potrzebuje więcej czasu na przetwarzanie informacji. Wydłuża się też czas reakcji na bodźce, co może być niebezpieczne w trakcie prowadzenia pojazdu, i obsługi maszyn.

(...) „Podczas przeglądu literatury (z 2024 roku) na temat ludzkich osiągnięć w kosmosie [badacz był] zaskoczony, gdy dowiedział się, że zmęczenie odpowiada za połowę wszystkich wypadków i błędów w misjach kosmicznych i lotnictwie." (...)

Zmęczenie częściej komunikują kobiety, a przewlekłe zmęczenie częściej dotyczy perfekcjonistek.

(...) "Kobiety częściej zgłaszają większe zmęczenie niż mężczyźni, jednak obserwatorzy widzą je jako mniej zmęczone niż mężczyźni." (...)

Zmęczenie sensoryczne. 

Każda osoba ma inny próg wrażliwości sensorycznej. To, co dla jednej osoby jest normalnym poziomem stymulacji, dla innej może być przytłaczające. 

Zmęczenie sensoryczne może nasilać się w sytuacjach stresowych, przy niedoborze snu lub przy ogólnym osłabieniu organizmu. 

Przykładem adaptacji sensorycznej jest przyzwyczajenie się do stałego szumu lodówki.

Rozpoznanie objawów zmęczenia sensorycznego w pracy to krok do poprawy komfortu i efektywności pracy. Warto szukać sposobów na minimalizowanie nadmiaru bodźców.

Wyczerpująca sensorycznie może być praca wymagająca intensywnej interakcji z ludźmi przez ciągły nadmiar bodźców społecznych, chaotyczne środowiska, tłum ludzi i konieczność ciągłego reagowania na potrzeby innych, hałas rozmów, ruch ludzi w polu widzenia, działająca klimatyzacja, przeciągi, jaskrawość światła, jak też monotonia i praca w ciszy.

Ze zmęczenia sensorycznego wynika szybkie "rozpraszanie" się. Problemy z selekcją ważnych informacji, poczucie "zagubienia" z powodu "nadmiaru" informacji. Poczucie przeciążenia, napięcia, niepokoju przez odczucie bycia "atakowanym" bodźcami z wielu stron. To również silna potrzeba ucieczki od nadmiaru bodźców. 

Reakcją organizmu na zmęczenie sensoryczne może być: poczucie "rozbicia", dyskomfortu, a nawet bólu ciała w odpowiedzi na normalne bodźce: ból głowy, migreny, nudności, bezsenność, ogólne napięcia mięśniowe w całym ciele. Z kolei długotrwałe napięcie mięśni potęguje ich ból.

Może pojawić się silne zmęczenie psychiczne i fizyczne. Poczucie "wyczerpania" pod koniec dnia pracy. Wysiłek jaki mózg wkłada w przetwarzanie tak wielu informacji może skutkować silnym zmęczeniem fizycznym.

W badaniu (z 2025 roku) podczas próby skupienia się w hałaśliwym otoczeniu zaobserwowano, że "ludzie dostosowują się przede wszystkim poprzez tłumienie wcześniej rozpraszających bodźców, a nie poprzez zwiększanie skupienia na zadaniu. Badania te dostarczają nowego zrozumienia, jak działa uwaga, i mogą mieć zastosowanie w treningu poznawczym i leczeniu ADHD". (...)

*Opracowanie własne.

Cytowane badania:

(1) "Wczesne zmiany w mózgu mogą być objawem przewlekłego bólu po urazach kręgosłupa szyjnego." 2024 rok

"Early brain changes predict chronic pain after whiplash injuries."

https://www.psypost.org/early-brain-changes-predict-chronic-pain-after-whiplash-injuries/

(2) "Women tend to report greater fatigue than men, yet observers see them as less tired." 2024 rok

https://www.psypost.org/women-tend-to-report-greater-fatigue-than-men-yet-observers-see-them-as-less-tired/

(3) "How the Brain Ignores Distractions to Stay Focused." 2025 rok

 https://neurosciencenews.com/attention-distraction-neuroscience-28438/

(4) "New study sheds light on how age and cognitive factors influence listening-related fatigue." 2022 rok

https://www.psypost.org/new-study-sheds-light-on-how-age-and-cognitive-factors-influence-listening-related-fatigue/